Jak uzyskać certyfikat na drewno konstrukcyjne? Oznakowanie CE (fr. Conformité Européenne) zawiera informację o tym, że drewno spełnia kryteria określone w dyrektywie Unii Europejskiej w zakresie bezpieczeństwa użytkowania, ochrony zdrowia i środowiska. Producent, którego drewno konstrukcyjne posiada niniejszy certyfikat, potwierdza wyżej wymienione warunki.
Przepisy prawa budowlanego, które wprowadzono w 2012 roku, nakładają na producentów obowiązek starania się o certyfikat dla drewna konstrukcyjnego, szczególnie jeśli chodzi o drewno na konstrukcje szkieletowe dla budynków. W skład tych elementów wchodzą: drewno konstrukcyjne inwestycyjne, więźba dachowa w budownictwie jednorodzinnym, drewniane konstrukcje wiat garażowych, architektury ogrodowej czy pawilonów.
Jak uzyskać znak CE?
Aby sprzedawać drewno konstrukcyjne, zakład produkcyjny powinien starać się o uzyskanie certyfikatu CE. Jednym z etapów jest pozytywny wynik kontroli tzw. Zakładowej Kontroli Produkcji (ZKP), co określa ustawa z 16 kwietnia 2004 roku. ZKP jest obowiązkowym etapem weryfikowania zgodności dla wyrobów budowlanych powstających na terenie krajów członkowskich UE. Co powinno się znaleźć w dokumentach ZKP? Kluczowe jest poprawne opisanie procesu produkcji drewna. Dokument powinien zawierać wszystkie etapy od zamówienia klienta, zakup drewna, jego modyfikację, jak i kategoryzowanie wytrzymałości, np. drewno klasy c24 informuje, że drewno jest wytrzymałe na zginanie o wartości 24 MPa. Ostatnim krokiem jest uzyskanie oznakowania i sprzedaż.
Aby ubiegać się o certyfikat, producent wykonuje niezbędne analizy. Dzięki temu sprawdza jakość drewna. Później następuje ocena zgodności na podstawie przyjętych dyrektyw unijnych. W tej części przeprowadzane są czynności, nazywane modułami. Ich kolejność wyznaczana jest przez producenta, który ustala ją biorąc pod uwagę przepisy obowiązujące dla tego rodzaju drewna. Najważniejszym kryterium uzyskania certyfikatu jest wykazanie zdolności sortowania wytrzymałościowego drewna. Do tego potrzebne są specjalistyczne maszyny lub tzw. metoda wizualna, czyli weryfikacja jakości przez wykwalifikowanego brakarza. Na etapie sortowania pojedyncze sztuki tarcicy można przypisać do jednej z trzech klas jakości: wyborowej (KW), średniej (KS) i niższej (KG). Decyzja podejmowana jest na podstawie dokumentów drewna. Dokumenty należy przechowywać do 10 lat i przedstawić w razie kontroli. Kto ponosi koszty finansowania tych działań? Koszty pozyskania certyfikatu leżą po stronie producenta. Przede wszystkim płaci za audyt systemu Zakładowej Kontroli Produkcji. Później za szkolenie brakarza, jak i dalsze prowadzenie systemu ZKP. W koszty wchodzą także ceny maszyn do automatycznego sortowania.
Po pozytywnym zakończeniu procedury oceny zgodności można uzyskać deklarację zgodności UE i stosowane oznakowania CE. Jednocześnie oznakowanie powinno posiadać pewne cechy. Po pierwsze musi być dobrze widoczne, a tym samym czytelne. Szata graficzna musi być zgodna z ustalonymi odgórnie normami. Po wypełnieniu tych kryteriów, drewno można wprowadzić na rynek. Co daje certyfikat? Przede wszystkim świadczy o jakości wyrobu. To jeden z kluczowych powodów, który przemawia za jego pozyskiwaniem.
Jak przedstawia się sytuacja w Polsce?
Okazuje się, że choć wiele tartaków ma w swojej ofercie drewno konstrukcyjne c24, nie potwierdzają tego dokumenty. Niewielki odsetek zakładów korzysta z procedury ZKP. Jak można to rozumieć? Specjaliści tłumaczą, że przyczyną może być brak wiedzy w tym zakresie. Zarówno po stronie sprzedawców, jak i inwestorów. Brakuje też organów kontrolujących rynek. Wynikiem tego jest nieuczciwa praca tartaków. Wykorzystywanie tej procedury polega między innymi na tym, że niektóre zakłady decydują się sprzedawać drewno niekonstrukcyjne wykorzystywane później jako drewno na dom. Wciąż dużym problemem pozostają tartaki, które działają całkowicie nielegalnie. W związku z tym nie ubiegają się o uzyskanie certyfikatu. Ponadto niektórzy dopuszczają się fałszowania dokumentów. Inni z kolei certyfikują tylko pojedyncze egzemplarze drewna zamiast pełnej partii.
Jakie są alternatywy dla certyfikacji?
Drewno konstrukcyjne klejone, jak i nieklejone musi posiadać oznaczenia CE. W przypadku braku oznaczenia można otrzymać nawet 100 tysięcy złotych kary. Kto zostanie w ten sposób ukarany? Przede wszystkim nieuczciwy sprzedawca. Po drugie osoba, która nie bacząc na aktualne przepisy oznacza drewno do budowy domu szkieletowego posługując się fałszywymi znakami. To nieuczciwe wprowadzanie kupującego w błąd. Kary mogą jeszcze dotyczyć pozbawienia wolności lub grzywny dla osób, które utrudniają przeprowadzenie kontroli. Warto jeszcze podkreślić, że producent ponosi całkowitą odpowiedzialność za drewno na domy szkieletowe i inne swoje wyroby. Co to oznacza w praktyce? Jeśli np. drewno konstrukcyjne klejone stanie się przyczyną katastrofy budowlanej, producent może być oskarżony o jej konsekwencje. To po raz kolejny dobitnie potwierdza, że warto być uczciwym w procesie certyfikacji, jak i sprzedaży drewna.