Witamina C – zapewne każdy z nas słyszał o witaminie C – nawet jeśli chodzi o powszechne infekcje dróg oddechowych. Lekarze zawsze wspominają o przyjmowaniu tej witaminy oprócz innych leków. Ale czy witamina C występuje tylko w lekach i suplementach? A może – w dodatku – jest produkowana przez nasz organizm, który też może ją magazynować? Dlaczego warto w ogóle wiedzieć, jak i ile witaminy C trzeba uzyskać?
Witaminę C możemy dostarczać tylko regularnie
Prawda jest taka, że organizm ludzki ani sam nie wytwarza witaminy C, ani nie przechowuje jej jako zapasu. Co więcej, eliminuje nadmiar witaminy C, która może powodować nieprzyjemne objawy ze strony układu pokarmowego, takie jak biegunka i nudności. Gwałtowne przedawkowanie zakończy się tylko w opisany powyżej nieprzyjemny sposób, a nieprzyjemność ta minie, gdy organizm pozbędzie się całego przedawkowania i przywróci równowagę. Jednak, gdy ktoś stale przedawkuje witaminę C, naraża swoje ciało na ryzyko na przykład tworzenia kamieni nerkowych.
Jak uzyskać odpowiednią ilość witaminy C?
Dobrą wiadomością jest to, że witaminę C można uzyskać poprzez dietę. Występuje w wielu produktach pochodzenia roślinnego, a mianowicie owocach i warzywach. Pomimo lat tego przekonania, w ogóle nie dominuje tu żaden cytrus. Istnieje wiele innych owoców i warzyw, z których 100 gramów zawiera znacznie więcej witaminy C niż 100 gramów cytryn czy pomarańczy. Nie oznacza to jednak, że należy porzucić te ostatnie. Zamiast tego, zwłaszcza gdy ktoś je lubi i im służy.
Obecność witaminy C w wielu owocach i warzywach rozwiązuje inny problem – alergie pokarmowe. Uczulenie kogoś np. na wspomniane cytrusy nie oznacza, że został całkowicie pozbawiony naturalnego źródła witaminy C. Zamiast tego ci ludzie nadal mogą wybierać owoce i warzywa, które zawierają tę witaminę i wiele innych.
Dlaczego więc sięgać po tę witaminę?
- dzika róży – naprawdę bogate w witaminę
- acerola – podobnie jak owoce dzikiej róży, dostarcza tyle witaminy C, że zaledwie 3 owoce aceroli wystarczą na codzienne potrzeby!
- czarna porzeczka
- kolendra
- czerwony pieprz
- brokuły
- kapusta
- kiszonka – jeśli porównamy taką samą ilość surowej kiszonej kapusty z kiszoną kapustą, okazuje się, że ta ostatnia zawiera więcej witaminy C. Czemu? Ponieważ podczas fermentacji wytwarzana jest również witamina C lub kwas askorbinowy
- szpinak
- kalarepa i wiele innych.
Każdy owoc dostarcza przynajmniej trochę witaminy C, co jest jednym z powodów, dla których powinny być niezbędnym elementem naszej diety. To samo dotyczy warzyw.
Co jeśli nie jesteś na diecie?
W pewnych okresach konieczne jest stosowanie suplementów diety zawierających witaminę C w celu wsparcia organizmu. Przyczynami takiego działania mogą być na przykład:
- W ciąży
- Zwiększona częstość występowania różnych infekcji, zwłaszcza od jesieni do wiosny
problem z wysokim ciśnieniem krwi - Problemy z wchłanianiem żelaza i wapnia (z powodu prawidłowego stanu kości)
- Wiele naturalnych źródeł tej witaminy nie może być spożywanych.
Przyjmując suplementy należy zwrócić uwagę na ilość witaminy C w jednej dawce oraz zalecaną przez producenta dzienną dawkę. Warto również zapytać lekarza, który suplement jest najlepszy dla konkretnej osoby – na przykład ma to związek z wiekiem, płcią i ogólnym stanem zdrowia.
Dlaczego tak ważne jest utrzymanie odpowiedniej dawki witaminy C?
Zdrowy dorosły potrzebuje około 100 mg witaminy C dziennie.
To zapotrzebowanie rośnie i obejmuje:
- Podczas infekcji i rekonwalescencji
- kobiety w ciąży
- kiedy stres wzrasta
- u palaczy i alkoholików
- ze znaczną i stałą pracą fizyczną
- Choroby jamy ustnej (próchnica zębów, choroby dziąseł)
- w wysokim ciśnieniu krwi.
Dopóki organizm radzi sobie z niewielkim nadmiarem tej witaminy – po prostu wydalają nadmiar – to jest jeszcze gorzej, gdy człowiek regularnie dostarcza swojemu organizmowi zbyt dużo witaminy C. Organizm stara się go wydalić z moczem, który regularnie dostarcza do organizmu bardzo duże dawki, a także zwiększa wydalanie szczawianów i kwasu moczowego. W wyniku tych zdarzeń mogą zacząć tworzyć się kamienie nerkowe. I – jak wiesz – to bardzo dokuczliwa choroba.
Z drugiej strony przewlekły niedobór witaminy C może na przykład:
- wpływ na odporność
- przedłużyć gojenie ran
- powodować próchnicę
- pogorszyć wchłanianie żelaza
- zakłócanie funkcji enzymu
- powodować chroniczne zmęczenie
- zwiększ kruchość kości.
Przede wszystkim rozsądek
Odpowiednio zaplanowana dieta i uwzględnienie stanu zdrowia człowieka powinny chronić odpowiednie dawki witaminy C. Zaniedbanie i przesada – jak w niemal każdej innej dziedzinie życia – są co najmniej ryzykowne, jeśli nie szkodliwe. To, że nie przechowujemy witaminy C, powinno nam mówić to i tamto, ale prawdopodobnie nie każdy zdaje sobie z tego sprawę. To tylko wskazówka, że powinniśmy regularnie dostarczać sobie nawzajem we właściwych proporcjach.
